O kwasach omega 3 słyszał praktycznie każdy i zdecydowanej większości z nas, kojarzą się one z rybami, co oczywiście jest jak najbardziej prawidłowe. Jednak tylko nieliczni wiedzą, jaką rolę w ludzkim organizmie odgrywają. W tym artykule omówimy, czym jest omega-3, na co pomaga i w jakich pokarmach, poza rybami, najlepiej go szukać. Zachęcamy do lektury.
Czym są kwasy omega-3?
Kwasy omega- 3 są wielonienasyconymi kwasami, których ostatnie, podwójne wiązanie w łańcuchu węglowym, znajduje się przy trzecim od końca atomie węgla. Ich przemiany stanowią element wielu ważnych procesów życiowych.
Do najważniejszych kwasów omega-3 zaliczane są:
- Kwas linolenowy (ALA). Jest prekursorem całej grupy kwasów tłuszczowych omega-3. Nie może być syntetyzowany w organizmie człowieka, dlatego też należy dostarczać go z pokarmami. ALA znajduje się w zielonych częściach roślin jadalnych, w olejach roślinnych (sojowym, lnianym, rzepakowym) oraz w rybach morskich. Organizm ludzki może z kwasu linolenowego syntetyzować kwas eikozapentaenowy (EPA) oraz kwas dokozaheksaenowy (DHA).
- Kwas eikozapentaenowy (EPA). Pobudza głównie układ sercowo- naczyniowy, poprzez wpływ na syntezę eikanozoidów.
- Kwas dokozaheksaenowy (DHA). Odgrywa kluczową rolę w rozwoju układu nerwowego, zachodzącym podczas życia płodowego i we wczesnym dzieciństwie. Jego niedobór u niemowląt przyczynia się do obniżenia ostrości widzenia i zdolności uczenia w późniejszym wieku. W ekstremalnych przypadkach, może zaburzać proces mielinizacji komórek nerwowych i sprzyjać powstawaniu pewnych niedorozwojów umysłowych.
Źródła kwasów omega- 3
Wiemy już co to jest kwas omega-3. Jakie jest jego działanie? To wyjaśniamy w dalszej części artykułu, natomiast teraz omówimy, jakie są jego źródła. Otóż jak się okazuje, jedynym rzeczywistym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, w szczególności EPA i DHA, jest tłuszcz pochodzący z ryb i zwierząt morskich, żywiących się planktonem lub rybami. Ponadto, kwasy omega-3 znajdują się również w takich produktach, jak:
- Algi,
- Oleje roślinne,
- Orzechy włoskie.
Poza produktami spożywczymi, kwasy omega-3 mogą być dostarczane organizmowi również w postaci suplementów diety. Dostępne są w aptekach, a także sklepach oferujących rozmaite odżywki dla sportowców. Należy pamiętać jednak o tym, że tego typu produkty, powinny być traktowane jako dodatek do zdrowej, dobrze zbilansowanej diety, nie zaś jej substytut.
Omega – 3 – działanie
Jak wspominaliśmy w poprzedniej części artykułu, kwasy omega 3 są wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi, wykazującymi pozytywny wpływ na cały organizm. Ze względu na ich prozdrowotne działanie, należy zadbać o prawidłową podaż tych kwasów w organizmie. Przejdźmy jednak do konkretów, jeśli chodzi o omega-3. Na co pomaga? Oto jego funkcje:
- Normalizuje ciśnienie krwi,
- Redukuje stężenie triacylogliceroli w osoczu krwi,
- Działa przeciwzakrzepowo,
- Hamuje rozwój choroby niedokrwiennej serca,
- Działa przeciwmiażdżycowo,
- Działa przeciwzapalnie i przeciwalergicznie,
- Hamuje rozwój cukrzycy typu II,
- Działa przeciwnowotworowo,
- Chroni układ immunologiczny,
- Działa przeciwdepresyjnie,
- Przeciwdziała otyłości,
- Korzystnie wpływa na skórę i działa leczniczo w przypadku schorzeń skórnych,
- Wpływa na prawidłowy rozwój w okresie prenatalnym,
- Działa antyneurodegradacyjnie,
- Wpływa na funkcjonowanie płuc,
- Wpływa na gęstość mineralną kości,
- Wpływa na metabolizm mięśni szkieletowych.
Jak dawkować kwasy omega-3?
Zgodnie z przedstawionymi powyżej informacjami, na ludzki organizm niezwykle pozytywne działanie ma kwas omega 3. Na co pomaga i gdzie można go znaleźć? Te informacje zostały przedstawione już w poprzedniej części artykułu. W tym miejscu zatem nasuwa się pytanie – jak dawkować te wielonienasycone kwasy tłuszczowe? Otóż jak się okazuje, zapotrzebowanie organizmu na nie jest uzależnione od wieku, stanu fizjologicznego, a także stanu zdrowia.
Źródła:
- http://evu.wsse.gorzow.pl/images/zalaczniki/zalaczniki_zdrowie/normyzywienianowelizacjaizz2012_1.pdf#page=44
- http://www.pttz.org/zyw/wyd/czas/2011,%206(79)/024_035_Marciniak.pdf
- https://www.ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2013/2/BR%202-2013%20-%20s.%20225-233.pdf
- https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/normy_zywienia_2020web.pdf
- http://www.pttz.org/zyw/wyd/czas/2011,%206(79)/024_035_Marciniak.pdf